Trong đầu tư dài hạn, việc lựa chọn được cổ phiếu tốt là yếu tố quan trọng hàng đầu. Nhưng thế nào là "cổ phiếu tốt"? Một trong những dấu hiệu nhận biết rõ ràng nhất – và cũng thường bị bỏ qua – chính là: cổ phiếu đó phải tăng nhanh hơn thị trường chung.
Hãy cùng phân tích lý do vì sao đây là một tiêu chí then chốt để nhận diện cổ phiếu mạnh, giúp bạn không chỉ bảo toàn vốn mà còn đạt được mức lợi nhuận vượt trội.

1. Sức mạnh giá tương đối: Tín hiệu của kỳ vọng lớn
Khi cổ phiếu của một doanh nghiệp tăng nhanh hơn chỉ số thị trường (ví dụ như VN-Index hay VN30), điều đó phản ánh kỳ vọng tích cực của giới đầu tư đối với tương lai công ty. Kỳ vọng này có thể đến từ:
- Tăng trưởng doanh thu/lợi nhuận vượt trội
- Lợi thế cạnh tranh bền vững (moat)
- Chính sách cổ tức ổn định
- Các câu chuyện riêng như mở rộng thị trường, đổi mới công nghệ, hoặc tái cấu trúc thành công
Cổ phiếu tốt thường có sức hút vốn mạnh mẽ, dòng tiền chảy vào liên tục, từ đó duy trì được đà tăng ổn định và bền vững.
2. Là tâm điểm của dòng tiền thông minh
Thị trường chứng khoán là nơi cạnh tranh quyết liệt của dòng vốn. Các nhà đầu tư tổ chức, quỹ đầu tư chuyên nghiệp luôn săn lùng các mã cổ phiếu có khả năng tạo alpha – tức vượt trội so với thị trường chung. Khi một cổ phiếu tăng nhanh hơn VN-Index, đó là dấu hiệu cho thấy:
- Cổ phiếu đang dẫn dắt xu hướng
- Được các nhà đầu tư lớn ưu tiên giải ngân
- Đạt sự đồng thuận cao từ thị trường
3. Bảo vệ nhà đầu tư khỏi rủi ro cơ hội
Một cổ phiếu tốt nhưng không tăng (hoặc tăng chậm hơn thị trường) có thể khiến nhà đầu tư bỏ lỡ những cơ hội hấp dẫn hơn. Vốn là tài nguyên hữu hạn, việc nắm giữ mã yếu có thể khiến danh mục đầu tư kém hiệu quả, ngay cả khi thị trường chung đang khởi sắc.
Trong khi đó, việc chọn đúng cổ phiếu mạnh sẽ giúp:
- Tối ưu hóa hiệu suất đầu tư
- Tận dụng tốt các sóng tăng của thị trường
- Gia tăng lợi nhuận theo thời gian
4. Cổ phiếu mạnh thường giảm ít hơn khi thị trường điều chỉnh
Một dấu hiệu nữa của cổ phiếu tốt là khả năng chống chọi với điều chỉnh ngắn hạn. Khi thị trường giảm điểm, những cổ phiếu tăng nhanh hơn thị trường trước đó thường có biên độ giảm nhẹ hơn và phục hồi sớm hơn. Điều này mang lại lợi thế tâm lý và giúp nhà đầu tư kiên nhẫn nắm giữ dài hạn.
5. Định lượng bằng chỉ số Sức mạnh tương đối (RS)
Một cách phổ biến để đo lường tiêu chí này là thông qua chỉ số Relative Strength (RS) hoặc RS Rating, đặc biệt là trong hệ thống đầu tư CANSLIM của William O’Neil.
- Cổ phiếu có RS từ 80 trở lên (tức thuộc top 20% cổ phiếu tăng mạnh nhất trong 12 tháng) được xem là ứng cử viên hàng đầu.
- Đây là dấu hiệu của đà tăng giá mạnh, thường đi kèm với tăng trưởng lợi nhuận.
Bạn có thể so sánh biểu đồ giá của cổ phiếu với chỉ số VN-Index theo tỷ lệ % để dễ hình dung tốc độ tăng vượt trội.
Kết luận
Cổ phiếu tốt không chỉ là doanh nghiệp tốt, mà còn là cổ phiếu được thị trường công nhận và đánh giá cao – thông qua giá. Do đó, theo dõi và ưu tiên những cổ phiếu tăng nhanh hơn thị trường chung là cách đơn giản nhưng hiệu quả để xây dựng một danh mục đầu tư thành công.
Khi thị trường tăng, cổ phiếu mạnh sẽ tăng nhiều hơn. Khi thị trường giảm, cổ phiếu mạnh sẽ giảm ít hơn. Đó chính là lợi thế mà nhà đầu tư dài hạn cần tận dụng.