Trong bối cảnh thế giới đang chuyển mình mạnh mẽ sang xu thế phát triển bền vững, xe điện (EV) đang trở thành tâm điểm của ngành công nghiệp tương lai. Tại Việt Nam, chính phủ không chỉ ủng hộ mà còn khuyến khích phát triển xe điện qua các chính sách ưu đãi thuế, đầu tư hạ tầng trạm sạc và khuyến khích người dân chuyển đổi phương tiện. Làn sóng này không chỉ là cơ hội cho ngành sản xuất ô tô, mà còn lan tỏa đến nhiều nhóm doanh nghiệp trên sàn chứng khoán Việt Nam.
1. Vì sao xe điện trở thành trọng tâm phát triển của Việt Nam?
- Việt Nam có tiềm năng lớn về nguồn năng lượng sạch (điện mặt trời, điện gió).
- Giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, cải thiện môi trường đô thị.
- Hưởng lợi từ các cam kết quốc tế về phát thải carbon và mục tiêu "Net Zero" đến năm 2050.
- Sự nổi lên của các doanh nghiệp nội địa như VinFast đã tạo đà cho cả chuỗi cung ứng xe điện trong nước phát triển.
2. Những nhóm cổ phiếu nổi bật hưởng lợi từ làn sóng xe điện
🔌 Nhóm ngành điện – xương sống hạ tầng cho xe điện
PC1 – CTCP Xây lắp điện 1
- Hoạt động trong lĩnh vực xây dựng trạm điện, đường dây truyền tải.
- Đầu tư mạnh vào thủy điện, điện gió – năng lượng sạch dùng để sạc EV.
- Có tiềm năng tăng trưởng dài hạn nhờ hạ tầng điện phát triển.
REE – CTCP Cơ điện lạnh
- Nắm nhiều công ty điện, đặc biệt là thủy điện miền Trung.
- Có năng lực quản lý tài sản điện hiệu quả.
- Đầu tư bền vững, tỷ suất sinh lời tốt và cổ tức ổn định.
POW, NT2 – nhóm điện khí
- Nhu cầu điện tăng theo tốc độ tăng trưởng xe điện => tăng công suất hoạt động của các nhà máy điện khí.
- Lợi nhuận kỳ vọng tăng đều nếu EV tăng trưởng mạnh tại đô thị.
GAS – Tổng Công ty Khí Việt Nam
- Cung cấp khí cho các nhà máy điện khí.
- Hưởng lợi gián tiếp từ nhu cầu tiêu thụ điện tăng vọt.
🔋 Nhóm sản xuất pin và nguyên liệu
DGC – Tập đoàn Hóa chất Đức Giang
- Sản xuất phốt pho vàng – nguyên liệu quan trọng cho sản xuất pin lithium.
- Có thể tham gia vào chuỗi cung ứng pin nếu mở rộng sang lĩnh vực năng lượng sạch.
PET – Tổng CTCP Dịch vụ Tổng hợp Dầu khí
- Nhà phân phối thiết bị điện tử, pin công nghiệp.
- Có thể mở rộng mảng thiết bị phục vụ ngành xe điện và hệ thống lưu trữ năng lượng.
🚚 Nhóm phân phối, thương mại, logistic liên quan xe điện
TCH – CTCP Hoàng Huy
- Hiện là nhà nhập khẩu và phân phối xe tải.
- Định hướng dài hạn phát triển mảng xe tải điện.
- Hưởng lợi từ nhu cầu đổi mới đội xe logistics của doanh nghiệp Việt.
3. VinFast: Mũi nhọn nhưng không niêm yết tại Việt Nam
Mặc dù VinFast (VFS) là doanh nghiệp lớn nhất và đi đầu về xe điện tại Việt Nam, nhưng cổ phiếu hiện chỉ niêm yết trên NASDAQ (Mỹ). Tuy vậy, các hoạt động của VinFast vẫn ảnh hưởng gián tiếp đến tâm lý nhà đầu tư trong nước và chuỗi cung ứng nội địa.
4. Triển vọng dài hạn và rủi ro cần lưu ý
✅ Cơ hội:
- Chính phủ tích cực thúc đẩy chuyển đổi sang xe điện.
- Mạng lưới trạm sạc và hạ tầng ngày càng hoàn thiện.
- EV sẽ thay thế xe xăng trong dài hạn, mở ra cơ hội lớn cho ngành điện, pin, và công nghệ phụ trợ.
⚠️ Rủi ro:
- Lợi nhuận ngành xe điện vẫn còn nhỏ, phụ thuộc vào chính sách ưu đãi.
- Một số doanh nghiệp liên quan mới chỉ đang trong giai đoạn tiền đề, cần thời gian để chứng minh hiệu quả.
- Biến động giá nguyên liệu pin, rào cản công nghệ và cạnh tranh từ nước ngoài là những yếu tố cần theo dõi.
📌 Kết luận
Xe điện không chỉ là xu hướng mà là tương lai không thể đảo ngược. Là nhà đầu tư, bạn không cần phải đầu tư trực tiếp vào một công ty sản xuất ô tô điện. Thay vào đó, bạn có thể đa dạng hóa danh mục qua các doanh nghiệp hưởng lợi gián tiếp nhưng có nền tảng tài chính tốt, tăng trưởng ổn định và định hướng chiến lược rõ ràng.
Đầu tư vào tương lai của ngành điện – chính là đầu tư cho kỷ nguyên xe điện.