Sau đây là một vài nhận định của tôi về ngành Ngân hàng, một ngành rất quen thuộc với tất cả các nhà đầu tư.

Ngân hàng chiếm tỷ trọng quá lớn

Có thể nói rằng, thị trường chứng khoán(TTCK) Việt Nam đang bị lệ thuộc quá nhiều vào các ngân hàng. Theo số liệu thì vốn hoá Ngân hàng chiếm 30-35%(tức là > 1/3) vốn hoá toàn thị trường, như bảng số liệu tôi thu thập ở bên dưới:

Thị trường	Ngành Ngân hàng (%)	Nhận xét chính
Việt Nam (VN-Index)	30–35%	Rất cao, ảnh hưởng mạnh đến chỉ số
Mỹ (S&P 500)	~10–12%	Ngành tài chính nói chung (bao gồm bảo hiểm, fintech)
Ấn Độ (Nifty 50)	~20–22%	Ngành ngân hàng mạnh nhưng không chi phối toàn bộ
Trung Quốc (CSI 300)	~15–18%	Đa dạng giữa ngân hàng, công nghệ, tiêu dùng
Hàn Quốc (KOSPI)	~10–12%	Tập trung vào công nghệ, công nghiệp nhiều hơn
Nhật Bản (Nikkei 225)	~8–10%	Ngành ngân hàng không còn là trụ chính

Về lâu dài, đây là điều không tốt cho TTCK Việt Nam, bởi vì các ngân hàng chỉ giúp quản lý và lưu thông dòng tiền chứ không tạo ra sản phẩm, không có một nghiên cứu khoa học nào mới mang tính đột phá, rồi khi khủng hoảng xảy ra một thị trường chỉ toàn là tiền trở thành một thứ không có quá nhiều giá trị nữa.

Không giống như thị trường Mỹ, Nhật, Hàn họ có Apple, Microsoft, Google, Yamaha, Honda, Samsung,... thì Việt Nam chúng ta toàn là những ngân hàng có vốn hoá đứng đầu TT như Vietcombank, BID, Vietinbank, VPBank,..

Vốn hoá lớn, tăng trưởng chậm

Bạn xem bảng số liệu dưới đây, vốn hoá của 10 ngân hàng lớn nhất sàn chứng khoán đều trên 5 tỷ USD, so với thế giới thì toàn là những tập đoàn tỷ đô.

STT	Mã CK	Tên ngân hàng	Vốn hóa (tỷ VND)	Vốn hóa (tỷ USD)
1	VCB	Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank)	514.196	20.57
2	BID	Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV)	450.000	18.00
3	CTG	Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (VietinBank)	370.000	14.80
4	TCB	Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank)	350.000	14.00
5	VPB	Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank)	310.000	12.40
6	MBB	Ngân hàng TMCP Quân đội (MB Bank)	280.000	11.20
7	ACB	Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB)	260.000	10.40
8	SHB	Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội (SHB)	240.000	9.60
9	LPB	Ngân hàng TMCP Bưu điện Liên Việt (LPBank)	230.000	9.20
10	HDB	Ngân hàng TMCP Phát triển TP.HCM (HDBank)	210.000	8.40

Vậy tài sản của họ ở đâu mà nhiều thế, khi họ chẳng có nhà máy, chẳng tạo ra sản phẩm? Đó là bất động sản và giá trị cổ phiếu.

Gần như tất cả các ngân hàng đều có những toàn nhà lớn để cho thuê văn phòng, hàng tỷ cổ phiếu trên sàn chứng khoán và hằng năm lại có hàng triệu cổ phiếu được phát hành mới.

Tất nhiên, ngân hàng có nhiều cách để kiếm ra tiền khác như: cho vay mua nhà, cho vay kinh doanh, cho vay tiêu dùng, ngay cả đầu tư cổ phiếu,...

P/E thấp

Tôi nhận thấy, các P/E của các ngân hàng đều thấp, khoảng dưới 10 cho dù kinh doanh của họ khá tốt, chia cổ tức đều.

Nguyên nhân là do quy định của nhà nước về quản lý rủi ro tài chính, các ngân hàng Việt Nam thường có nguồn dự phòng lớn phòng khi khủng hoảng xảy ra(đây là điều tốt, để tránh phá sản như các ngân hàng Mỹ).

Vì P/E thấp, nên các ngân hàng thường chia cổ tức cao từ 2000-3000đ/1 cổ phiếu, so với giá cổ phiếu chỉ 10 000 - 30 000đ/1 cổ phiếu(chú ý: tính trung bình chia cổ tức bằng tiền và cổ phiếu), tức là lợi nhuận từ cổ tức tầm 10-15%/năm trên khoản đầu tư.

Đây là lý do, đầu tư vào ngân hàng chủ yếu để nhận cổ tức hằng năm.

Thanh khoản cao

Với hàng tỷ cổ phiếu, vốn hoá hàng tỷ đô, các ngân hàng luôn có thanh khoản cao. Năm 2025, có 14/30 ngân hàng trong rổ VN30 bởi vì có 1 chỉ tiêu là "Thanh khoản cao".

Nhiều công ty có vốn hoá tương đương cũng không vào được VN30 vì ít cổ phiếu hơn và giá cao(cả 100 000đ/1 cổ phiếu), nên tôi thấy cũng hơi bất cập chỗ này.

Chia cổ tức đều

Nếu bạn giao dịch ngắn hạn bằng cổ phiếu ngân hàng thì tôi khuyên đây không phải là lựa chọn tốt, cho dù bạn thấy thanh khoản rất cao. Lý do như ở trên tôi có nhắc, như vốn hoá quá lớn và tất nhiên, càng lớn thì càng đi chậm. Để một công ty 200 triệu đô tăng 50%/năm chỉ cần 100 triệu đô, nhưng để 1 ngân hàng 2 tỷ đô thì phải cần 1 tỷ đô.

Vì thế, giá cổ phiếu ngân hàng sẽ tăng từ 10-15%/năm là đã thành công, 10-15% còn lại là lợi nhuận từ cổ tức. Tổng lại, bạn có thể đạt lợi nhuận 20-30%/năm nếu đầu tư vào cổ phiếu ngân hàng.

Tôi đánh giá lợi nhuận không cao, nhưng khá tốt, lại an toàn và bền vững cho những nhà đầu tư ít kinh nghiệm.

Tất nhiên sẽ có những ngoại lệ có thể giá có thể tăng trưởng 50% như khi:

• Bạn bắt đúng đáy thời điểm khủng hoảng kinh tế kết thúc
• Ngân hàng mới niêm yết trên HOSE, HNX

Kết luận

Trường hợp bạn không có quá nhiều kinh nghiệm trong đầu tư chứng khoán, thì ngân hàng là 1 lựa chọn tốt, nên tôi có những kết luận và đề xuất cho bạn ở bên dưới và ngành ngân hàng:

• Nên đầu tư dài hạn
• Mua những ngân hàng chia cổ tức đều hằng năm(có ngân hàng không chia cổ tức)
• Lợi nhuận 20-30%/năm nếu chờ được cổ tức
• An toàn, rẻ, dễ mua